Jakie cechy wpływają na sukces w pracy?
Trwające 12 lat badania wykazały, że odpowiedni rozwój osobowości u młodych dorosłych zapowiadał wiele korzyści w ich wczesnej karierze zawodowej. Wzrost ekstrawersji, sumienności i stabilności emocjonalnej okazał się najbardziej optymistyczną prognozą dla kariery. Pozytywny wpływ widoczny był zwłaszcza w kwestii zarobków, poziomu osiągnięć i poczucia satysfakcji z pracy. Mimo, że osobowość uważa się za konstrukt stabilny i odporny na zmiany, okazuje się, że może podlegać rozwojowi w trakcie życia.
Co sprawia, że niektórzy młodzi dorośli osiągają sukcesy w karierze zawodowej i są zadowoleni ze swojego życia, podczas gdy przeznaczeniem innych wydają się ciągłe trudności i zmagania? Nauki społeczne już od dawna podkreślały rolę statusu socjoekonomicznego i zdolności poznawczych w osiąganiu celów. Z tego względu programy socjalne pomagają potrzebującym rodzinom wspiąć się o kilka szczebli po drabinie ekonomicznej. Obowiązkowy system kształcenia ma z kolei wspierać wczesny rozwój zdolności poznawczych i wykształcać nawyki uczenia się przydatne w dorosłości.
A co z osobowością? Niewątpliwie odgrywa rolę w budowaniu kariery zawodowej, ale jej rozwój często bywał ignorowany czy umniejszany. Według powszechnej wiedzy, osobowość jest czymś niezmiennym, w pełni ukształtowanym w okresie dzieciństwa, od czego później nie da się już uciec. Niektóre teorie odrzucają zupełnie konstrukt osobowości, podkreślając znaczenie zachowania czy reakcji na bodziec w danej sytuacji. Ostatnie badania wskazują jednak nie tylko na istnienie cech osobowości, ale też na możliwość ich zmiany w trakcie życia. A szansa tego rozwoju jest kluczowym czynnikiem w przewidywaniu życiowych i zawodowych sukcesów.
„Nie zmieniając niczego, nic się nie zmieni” – Tony Robbins
1. Rozwój charakteru przepisem na sukces.
Taka konkluzja wynika z trwających 12 lat przełomowych badań psychologicznych przeprowadzonych w Islandii. Towarzyszyły one dwóm grupom od 17 do 29 roku życia i jako jedne z pierwszych wykazały zależność między rozwojem osobowości a sukcesem w karierze zawodowej u młodych dorosłych.
Badacze w kilkuletnich odstępach czasowych mierzyli kwestionariuszem Wielkiej Piątki takie cechy wśród uczestników, jak Ekstrawersja, Ugodowość, Otwartość na doświadczenie, Sumienność i Neurotyczność. Sprawdzano też w międzyczasie 5 wyznaczników sukcesu w karierze zawodowej: zarobki, poziom osiągnięć, prestiż, a także poczucie satysfakcji z życia i pracy.
W każdej z grup stwierdzono, że ekstrawersja, sumienność i stabilność emocjonalna w największym stopniu przyczyniały się do osiągania sukcesów zawodowych. Sumienność wpływała korzystnie na satysfakcję zawodową, stabilność emocjonalna na zarobki, a ekstrawersja zarówno na poczucie satysfakcji z życia, jak i pracy. Zdaniem Kevina Hoffa, naczelnego autora badania, podkreśla to olbrzymie znaczenie cech osobowości i ich potencjału do rozwoju. Okazuje się, że nie jesteś więc niewolnikiem swojego charakteru. Jeśli z biegiem lat będziesz zmieniał się we właściwym kierunku, nie pozostanie to obojętne dla Twojej kariery.
„Gdziekolwiek się teraz znajdujesz, to dobre miejsce, aby zacząć. Wysiłek, który zainwestujesz dzisiaj, będzie się liczył jutro” – Andrew Matthews
2. Zmiana, którą chcesz zostać.
William James wierzył, że osobowość przestaje podlegać zmianom po ukończeniu 30 roku życia. Jest w tym ziarno prawdy. Cechy osobowościowe pozostają dość trwałe w trakcie życia. Twój zamknięty w sobie, nieśmiały kolega nie stanie się raczej z dnia na dzień duszą towarzystwa. A chaotyczny partner odkładający wszystko na ostatnią chwilę – wzorem zorganizowania po kilku krytycznych słowach.
Wiele badań wskazuje jednak, że osobowość potrafi być względnie elastyczna. Podlega zmianom - korzystnym lub destrukcyjnym - długo po przekroczeniu 30. roku życia. Jedno z doświadczeń potwierdzających tę prawdę zostało opisane w ‘Journal of Personality and Social Psychology’, czasopiśmie naukowym wydawanym przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne. Autorka badania Rodica Damian mierzyła zmiany cech osobowości u uczestników w ciągu 50 lat. W rezultacie stwierdziła, że generalnie wraz z wiekiem stajemy się bardziej sumienni, stabilni emocjonalnie i ugodowi.
„Za rok będziesz żałował, że nie zacząłeś dzisiaj” – Karen Lamb
3. Jak kształtować charakter krok po kroku?
Zmiana charakteru jest trudna, bo wymaga dokładnie tych umiejętności, których nam brakuje. Przykładowo, jeśli chcesz być mniej introwertywny, potrzebujesz być w większym stopniu ekstrawertykiem. Angażować się w zachowania i kształtować myśli bardziej typowe dla ekstrawertyka. To oczywistość, ale nie tak bardzo odległa od rzetelnych metod terapii poznawczo-behawioralnej. Podejmować działania możesz początkowo w niewielkim zakresie, ale - zgodnie z metodą SMART - muszą być one przemyślane i konkretne.
By stać się większym ekstrawertykiem, jako introwertyk nie musisz od razu wygłaszać publicznego przemówienia czy śpiewać przed kilkutysięczną publicznością niczym gwiazdor rocka. Wystarczy, że zabierzesz głos w dyskusji w kilkuosobowym gronie. Albo zainicjujesz rozmowę z nieznajomym. To pierwszy krok, który czyni kolejne łatwiejszymi. Sprawia, że percepcja samego siebie powoli zaczyna się zmieniać.
Gdy zaczynasz zmieniać zachowania, zmieniasz sposób, w jaki siebie postrzegasz, pisze profesor Susan Whitbourne, specjalizująca się w badaniach nad osobowością i procesami poznawczymi. Ta zmiana tożsamości może być kluczem do zmiany cech osobowości. Zmieniasz sposób narracji z „zawsze byłem introwertykiem” na „zwykle zachowywałem się introwertycznie”. Postrzegasz siebie jako kogoś mającego kontrolę nad swoim charakterem, a nie określonym przez niego.
Regułę tę możesz zastosować nie tylko przy pracy nad ekstrawersją, ale także sumiennością i innymi cechami osobowości. Podejmowanie zadań i obowiązków, które mobilizują w Tobie sumienność wpływa na rozwój tej cechy. Zgodnie z badaniami Damian, wraz z wiekiem stajemy się bardziej sumienni. Dzieje się tak dlatego, gdyż w porównaniu do okresu nastoletniego dorosłość wymaga coraz więcej dyscypliny, samokontroli i pracowitości. Cechy te są nagradzane przez otoczenie, a ich niski poziom karany. Zdając sobie z tego sprawę, możesz świadomie pracować nad zmianą w pozytywnym kierunku.
Rozwiązaniem jest też praca nad metapoznaniem, czyli sposobem w jaki myślisz o swoim myśleniu. Technikę tą wykorzystuje się do radzenia sobie z trudnym do opanowania napięciem i niekontrolowanymi wybuchami emocji. Uważność uczy rozpoznawania emocji. Praktykowanie jej umożliwi Ci nazwanie uczuć i wyobrażenie ich sobie jako odrębnych od Ciebie. Rozpoznanie różnicy między byciem złym a uczuciem złości, to pierwszy krok do osiągnięcia stabilności emocjonalnej.
Określone metody i sposoby postępowania mogą rozwinąć poszczególne cechy osobowości bardziej od innych. Praktyka nie uczyni mistrza, ale może tak ukształtować cechy osobowości, by pomagały w osiąganiu Twoich celów. Osobowość nie jest jedynym czynnikiem w osiągnięciu życiowego i zawodowego sukcesu. Może jednak wpływać pomyślnie na każdy z nich.
„Zwycięzcą nie zawsze jest ten najlepszy, który zdobywa główną nagrodę. Zwycięzcą może być człowiek, który próbuje coś zmienić w sobie, swoim życiu i podejściu do otaczającego świata, pomimo wszelkich trudności. Człowiek, który robi pojedyncze, powolne kroki, przekraczając własne lęki i ograniczenia, podczas gdy inni bez trudu biegną” – Kaja Platowska
Artykuł powstał na podstawie:
https://bigthink.com/personal-growth/traits-of-a-successful-person?rebelltitem=1#rebelltitem1
