Psychologiczne odkrycia o celach, które nadają życiu sens
Czy znalazłeś już swoje prawdziwe powołanie albo cel, który nadaje życiu sens? A może nadal go szukasz? Zastanawiasz się, która ścieżka kariery będzie najbliższa temu, na czym zależy Ci najbardziej? Bez względu na to, na jakim etapie życia jesteś, przed dokonaniem ważnych wyborów warto wziąć pod uwagę kilka najnowszych odkryć psychologii.
1. Pasja czy obsesja?
Liczne badania podkreślają, że znalezienie obszaru zawodowego czy celu kariery, które Cię uskrzydlają, daje Ci większą szansę na szczęście i sukces w pracy. Istnieje jednak kluczowa różnica między życiową pasją a obsesją. Przyjrzał się im kanadyjski psycholog Robert Vallerand wraz ze współpracownikami w przełomowym artykule opublikowanym w 2003 roku.
Jeśli czujesz, że Twoje powołanie wymyka się spod kontroli i zależy od niego Twoja samoocena i nastrój, może to świadczyć o tym, że w rzeczywistości przeradza się już w obsesję. Choć początkowo motywuje i dodaje energii, wiąże się też z wypaleniem zawodowym i podwyższonym poziomem lęku.
Zdrowa pasja z kolei odzwierciedla to, co w sobie lubisz i wspiera inne ważne obszary Twojego życia. Zapewnia witalność, lepszą jakość wykonywanej pracy, dobre samopoczucie i doświadczenie tak zwanego flow (przepływu). Polega na pełnej koncentracji na tym, co w danej chwili robisz i rozwijaniu swoich umiejętności, co przynosi radość i poczucie spełnienia.
2. Niezrealizowana pasja gorsza niż jej brak.
Odkryłeś już w sobie ambicję czy cel, które rozpalają w Tobie wewnętrzny ogień i motywują do działania? Nie pozwól w takim razie, by pozostały jedynie w sferze marzeń. Taki wniosek płynie z eksperymentu przeprowadzonego przez badaczy z Uniwersytetu w Południowej Florydzie. Przyporządkowali badanych do jednej z trzech grup – tych, którzy czuli, że nie mieli żadnego powołania w życiu, tych, którzy taki cel deklarowali i udało im się go zrealizować oraz tych, którzy co prawda znali swoje powołanie, ale nie mieli nigdy okazji go urzeczywistnić.
Okazało się, że uczestnicy badania, którzy nie zrobili nic, by spełnić swoje pasje, cechowali się najgorszymi wynikami spośród wszystkich pozostałych grup. Byli najmniej zaangażowani w swoją pracę i najbardziej zestresowani, a ich satysfakcja z życia i zdrowie plasowały się na niskim poziomie. Życiowa pasja może przynosić wiele korzyści, ale tylko wtedy, gdy jest szansa na podążanie jej śladem. Lepiej więc nie odkryć swojego powołania niż zdawać sobie z niego sprawę i nie móc go zrealizować.
3. Bez pasji wytrwałość nie gwarantuje sukcesu.
Znane jest Ci przekonanie, że bez wytrwałości nie można osiągnąć sukcesu? W jego rozpowszechnieniu pomogła psycholog Angela Duckworth z Uniwersytetu w Pensylwanii, która uważa, że większość ludzi sukcesu cechuje się imponującym uporem w dążeniu do osiągniecia swoich celów. Bycie wytrwałym oznacza, że upadasz siedem razy i osiem razy się podnosisz. Przeszkody, które stają na Twojej drodze nie tylko Cię wtedy nie zniechęcają, ale wręcz motywują do większego wysiłku i starań.
Wydają się to potwierdzać liczne badania, które pokazują pozytywną zależność między takimi cechami, jak samokontrola, dyscyplina i pracowitość a odnoszeniem sukcesów zawodowych. Ale czy wytrwałość zawiera się tylko w nich, a może oznacza coś więcej? Duckworth podkreśla, że wytrwałość składa się z kluczowego czynnika, pewnego wewnętrznego niepokoju, który z definicji bardzo przypomina właśnie życiową pasję czy powołanie.
Wyniki badań dotyczących jedynie wytrwałości wprowadzają tylko jeszcze więcej zamieszania. Jon Jachimowicz z Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku doszedł do ciekawego wniosku na temat tej cechy. Wysnuł też wraz ze swoimi współpracownikami hipotezę, dlaczego pojawiają się sprzeczności w dotychczasowych odkryciach. Grupę badanych, składającą się ze studentów i pracowników, poproszono o ocenę swojej pasji do aktualnej pracy oraz poziomu wytrwałości. Określono ją jako stałość zainteresowań i zdolność do przezwyciężania trudności.
Okazało się, że wytrwałość sama w sobie nie dawała żadnych prognoz. Gdy jednak brano te dwie zmienne razem pod uwagę, przewidywały wyższy poziom osiągnięć zawodowych na przyszłość. Może to oznaczać, że sama wytrwałość, pozbawiona wykonywania swojej pracy z pasją, jest tylko ciężką harówką. Jedynie wysoki poziom obu tych cech przyczynia się do prawdziwego rozwoju i lepszej jakości życia.
Odnalezienie pasji w swoim życiu nie należy do prostych zadań. Poszukiwania mogą wymagać z Twojej strony wiele czasu i wysiłku, ale są także pewnym wyższym celem. Nie zapominaj też, że nawet zajęcie, które Cię pasjonuje, może być żmudne, nieprzyjemne czy wymagające.
Rodzaj szczęścia, jaki odnajdziesz na przykład w swojej pracy, polega raczej na głębokiej satysfakcji i znaczeniu, a nie tryskaniu radością każdego dnia. Pasję w swoim życiu można porównać do miłości do drugiej osoby – czasami trudno odnaleźć tę właściwą, ale przynosi wartość, spełnienie i szczęście, których nie da się zastąpić.
Artykuł powstał na podstawie:
Korzystałam również z:
