Jak wdzięczność poprawia jakość Twoich relacji i zdrowia?
Początek związku często cechuje wzajemna fascynacja, potrzeba bliskości i chęć jak najczęstszego przebywania w towarzystwie partnera czy partnerki. W miarę, gdy relacja się rozwija, pierwotny wybuch pozytywnych emocji ulega wyciszeniu. Pojawiają się pierwsze konflikty, niektóre zachowania drugiej osoby zaczynają dziwić lub irytować, narasta poczucie rutyny i przewidywalności.
Wtedy właśnie kluczowa staje się umiejętność odczuwania i okazywania wdzięczności. Zdolność ta wydaje się trywialna, ale potrafi zadecydować o jakości, a nawet losie Twojego związku. Wzmacnia więzi między ludźmi, zwiększa poczucie szczęścia, a także wpływa pozytywnie na zdrowie psychiczne i fizyczne. Dlaczego więc nie zacząć praktykować jej na co dzień?
Badając zjawisko wdzięczności.
Dobroczynnych konsekwencji wdzięczności dowiodła w swoich badaniach doktor Sara Algoe, wykładająca psychologię społeczną na Uniwersytecie Karoliny Północnej w Chapel Hill. Jej zdaniem gdy komuś dziękujesz, wysyłasz ważny komunikat drugiej osobie, która właśnie zrobiła dla Ciebie coś miłego. Pokazujesz jej, że dostrzegasz i doceniasz nie tylko jej czyn, ale i ją samą. Podkreślasz, że to, co zrobiła, warte było zrobienia w pierwszej kolejności.
Potwierdza to eksperyment, podczas którego nagrywano wypowiedzi osób będących w związkach. Zadaniem jednej z osób w parze było wybranie czegoś, co zrobił dla nich partner lub partnerka. Następnie okazywali za to wdzięczność drugiej osobie.
Na przykład podczas imprezy służbowej jedna z badanych zapamiętała, że jej partner lubi batoniki cytrynowe i przyniosła mu stamtąd jednego do domu. Wydawałoby się, że to dość błahy i pozbawiony znaczenia gest, jemu jednak najmocniej zapadł w pamięć. Jak stwierdził, „chodzi o to, że to zapamiętałaś, że pomyślałaś wtedy o mnie.” A następnie dodał „taka właśnie jesteś, robisz takie rzeczy dla mnie i innych cały czas”.
Jak okazywać wdzięczność?
Jak wynika z badań doktor Algoe, w okazywaniu wdzięczności sednem nie jest samo podziękowanie, tylko zaznaczenie tego, co było w zachowaniu drugiej osoby szczególnego. Odkrycie i docenienie czegoś, co ją dla Ciebie wyróżnia, czyni bliską i wyjątkową.
Autorka książek poświęconych komunikacji Betty Lochner podkreśla, że samo słowo „dziękuję” to tylko jedna z wielu form wyrażania wdzięczności wobec drugiej osoby. Podpowiada, by zainteresować się ludźmi, którzy Cię otaczają i wyrobić w sobie nawyk dostrzegania tego, co wartościowego robią na co dzień. Świętować sukcesy bliskich i dzielić wraz z nimi radość.
Przede wszystkim warto pamiętać, że wdzięczność nie musi wyrażać się w drogich prezentach i spektakularnych gestach - najpełniej oddaje ją poświęcany czas i uwaga z Twojej strony. Kartka z miłym słowem, gdy partnerka ma gorszy humor czy zrobienie drugiego śniadania partnerowi do pracy są wyrazem troski i zaangażowania, dzięki którym buduje się stabilną, bezpieczną relację dzień po dniu.
Dobroczynne skutki wdzięczności.
Nawiązanie do konkretnego, specyficznego elementu zachowania, za które dziękuje się partnerowi czy partnerce, zwiększa między nimi poczucie bliskości i zażyłości. Okazywanie wdzięczności wpływa też pozytywnie na obserwatora tej sytuacji. Świadkowie takich gestów zgłaszają większą otwartość wobec osoby, która wyraziła podziękowanie.
Wdzięczność wzmacnia też potrzebę autentyczności – uczciwości i wrażliwości podczas mówienia o sobie samym. Sprawia, że zaczynasz akceptować siebie takiego, jakim jesteś, co bezpośrednio podnosi Twoją samoocenę. Bycie autentycznym w relacji z drugą osobą zachęca i ją do podobnej postawy. To z kolei stwarza możliwość bardziej zażyłych i długotrwałych więzi.
Okazywanie wdzięczności drugiej osobie ma też inną korzyść. Daje partnerowi i otoczeniu sygnał, że jesteś dobrym człowiekiem, zdolnym do poświęceń i bezinteresownej pomocy. Było to szczególnie widoczne, gdy obserwatorzy oglądali nagrania wypowiedzi osób w związkach podczas eksperymentu doktor Algoe. Nie tylko oceniali pozytywnie mówiących, ale i drugie połówki, do których kierowane były te komunikaty. Choć nie widzieli na nich reakcji partnerów, zgłaszali jednogłośnie, że są to osoby, które chcieliby poznać.
Jak się więc okazuje, przejawianie wdzięczności czyni zarówno z osoby dziękującej, jak i tej, której się dziękuje, jednostki bardziej atrakcyjne i przystępne. Takiego wrażenia mogą doświadczać wszyscy świadkowie wydarzenia, a także osoby z dalszego otoczenia, które o nim słyszą. Daje to nadzieję, że akty dobroci, o których głośno się mówi i otwarcie okazuje z ich powodu wdzięczność, mogą w pozytywny sposób kształtować całe społeczności.
Doktor Algoe definiuje miłość jako pozytywne odczucie skoncentrowane na drugim człowieku, które zaciera granice między sobą a nim. Tłumaczy to uczucie jako stan, w którym jesteś złączony z drugą osobą i postrzegasz siebie przez jej pryzmat. To dobrze wyjaśnia, dlaczego empatyzujesz z partnerem i jesteś dla niego zdolny do poświęceń w pierwszej kolejności - jest on bowiem swoistym przedłużeniem Ciebie.
Jak wynika z badań, przeżywanie i praktykowanie wdzięczności wiąże się z wyższym poziomem takich cech, jak ugodowość, sumienność i ekstrawersja (które społecznie uznawane są za cenione i atrakcyjne). Wpływa pozytywnie na dobrostan psychiczny, zachęca do rozwoju osobistego i zwiększa poczucie celu i sensu w życiu. Sprawia, że w mniejszym stopniu doświadczasz negatywnych emocji, jak zawiść i uraza.
Okazywanie wdzięczności przynosi też liczne korzyści zdrowotne – poprawia jakość snu, zwiększa odporność i poziom energii, a nawet reguluje ciśnienie krwi. „Wdzięczne” osoby chętniej angażują się w aktywność fizyczną i przeciętnie żyją dłużej. Cecha ta nie tylko więc czyni z Ciebie wartościową osobę i pożądanego partnera, ale też pozwala dłużej cieszyć się w zdrowiu bliskimi relacjami.
Podziękowanie to tylko drobny gest, który nic nie kosztuje, a pomaga w tworzeniu i utrzymywaniu dobrych, zażyłych, długotrwałych relacji. Dzięki temu sprawiasz wrażenie pewnego i świadomego siebie, otwartego i gotowego do niesienia pomocy człowieka, z którym warto utrzymywać kontakt. Co więcej, stwarzasz możliwość wywołania pozytywnego w skutkach efektu domina wśród ludzi wokół Ciebie, łącząc ludzi z różnych środowisk na sposoby, które dopiero uczymy się rozumieć.
Artykuł powstał na podstawie:
https://bigthink.com/john-templeton-foundation/attitude-of-gratitude
Korzystałam również z:
https://www.cornerstone-ct.com/2021/03/09/the-attitude-of-gratitude/