Poradnik dla INTROWERTYKA – co robić, a czego unikać?

Co robić, a czego unikać, jeśli jesteś introwertykiem.

Wokół introwersji narosło wiele mitów i szkodliwych przekonań. Introwertyk powszechnie kojarzy się z osobą wycofaną, zamkniętą w sobie, która stroni od innych. Stąd już niedaleko do przypuszczeń o byciu nieśmiałym lub lękliwym, pesymistycznym odludkiem żyjącym we własnym świecie. W rzeczywistości introwersja jest po prostu pewnym typem osobowości, mającym swoje plusy i ograniczenia jak każdy zbiór cech i zachowań.

Bez względu na to, czy introwertykiem jesteś Ty, czy na przykład bliska osoba z Twojego otoczenia, być może zastanawiałeś się, jak najlepiej wykorzystać potencjał takiego charakteru. W jakie zachowania się angażować, a jakich unikać, by jednocześnie postępować w zgodzie z sobą i mieć dobry kontakt z innymi?

Czy jesteś introwertykiem?

Najpewniej jesteś introwertykiem, jeśli bardziej cenisz sobie czas spędzany we własnym towarzystwie niż w gronie znajomych. W dużych grupach nieznajomych zachowujesz się niepewnie i z rezerwą i szybko czujesz się zmęczony. Wolisz przyglądać się myślom w swojej głowie i analizować nawet abstrakcyjne sytuacje niż impulsywnie okazywać emocje. Zanim coś powiesz, starasz się to najpierw dokładnie przemyśleć. Raczej obserwujesz ludzi niż spędzasz z nimi czas, angażując się w wiele różnych aktywności.  

Introwersja nie jest zaburzeniem psychicznym ani problemem do rozwiązania. Negatywne przekonania o introwersji wynikają z tego, że ekstrawertycy na ogół przeżywają więcej pozytywnych emocji i cechują się nieco wyższą samooceną. Częściej pełnią też rolę przywódców w grupach towarzyskich i zawodowych. Introwertycy z kolei osiągają przeciętnie lepsze wyniki na studiach i są bardziej kreatywni. Jako przedsiębiorcy są bardziej racjonalni i samodzielni w swoich decyzjach. Choć utrzymają mniej relacji, są one bardziej zażyłe i godne zaufania.

Introwersję i ekstrawersję postrzega się jako przeciwieństwa, dwie strony tej samej monety. Zazwyczaj jednak można odnaleźć w sobie cechy każdej z nich, przy większej tendencji do jednej. Mierzy się je i określa na skali, co oznacza, że mogą mieć różny poziom nasilenia. Możesz też cechować się ambiwersją, jeśli jesteś w takim samym stopniu introwertykiem, co ekstrawertykiem.

Rady dla introwertyków.

Oto kilka zaleceń i wskazówek dla Twojego wewnętrznego introwertyka:

1. Naucz się zarządzać swoim czasem tak, by nie czuć się ani przeciążonym, ani osamotnionym. Zastanów się, co w danym tygodniu musisz zrobić, a co można przełożyć na kolejny. Zapisuj wszystkie interesujące Cię zaproszenia od znajomych i możliwe plany. Nie odrzucaj od razu żadnej propozycji, chyba, że nie wydaje Cię ciekawa w pierwszej kolejności.

Rozważ, ile czasu mentalnej przerwy będziesz potrzebował pomiędzy aktywnościami. Jeśli wiesz, że w najbliższy weekend szykuje Ci się większa impreza z przyjaciółmi, która wymaga od Ciebie wysiłku i zaangażowania, nie planuj na kolejny dzień następnej. Z drugiej strony nie zamykaj się też na możliwości rozwoju i poznawania nowych, wartościowych osób.

2. Odmawiaj, gdy nie czujesz potrzeby towarzystwa i zgadzaj się na propozycje innych, gdy Ci na tym zależy. Wydaje się to oczywiste, prawda? W rzeczywistości jednak jak często przystajesz na zobowiązania, z których wolałbyś się wykręcić? A może przeciwnie - odrzucasz zaproszenia i inicjatywy, a później żałujesz, że nie dałeś im szansy?

Pomyśl na spokojnie, zanim zgodzisz się na jakąkolwiek aktywność. Nawet, jeśli ktoś oczekuje od Ciebie odpowiedzi tu i teraz, pamiętaj, że nie ma niż złego w powróceniu do tematu w innym, bardziej sprzyjającym czasie. Dzięki temu zyskasz moment na zastanowienie, co tak naprawdę myślisz i czujesz w odniesieniu do danej propozycji.

Unikniesz udziału w uroczystościach, na które zupełnie nie masz ochoty tylko dlatego, że ktoś był bardzo przekonujący, a nie zdążyłeś wymyślić na czas grzecznej wymówki. Nie będziesz miał też poczucia, że znowu ominęła Cię jakaś ciekawa okazja tylko dlatego, że zbyt pochopnie ją odrzuciłeś.

3. Nie zadręczaj się krytyką. Nie pozwól, by presja innych wpłynęła na to, że zaczynasz negatywnie postrzegać samego siebie. Introwersja nie jest zaburzeniem ani chorobą psychiczną. Opinie otoczenia na temat tego, jak powinieneś spędzać czas są niczym więcej, jak tylko opiniami. Nie musisz żyć wedle nich ani nawet bronić swojego stylu życia. Nie przejmuj się więc i żyj tak, jak chcesz.

4. Pomóż zrozumieć bliskim, co tak naprawdę myślisz i czujesz. Czy masz w swoim otoczeniu osoby, które kochają być w centrum uwagi w towarzystwie, nie wyobrażają sobie dnia bez kontaktu z ludźmi czy weekendu bez imprezy lub choćby spotkania w większym gronie? Jeśli tak, może być im zwyczajnie trudno instynktownie pojąć inną perspektywę. Przebywanie w towarzystwie innych i mnogość różnych bodźców dookoła dodaje im energii, podczas gdy Ciebie drażni lub przytłacza.

Czasami wystarczy szczerze wytłumaczyć, co stoi za niektórymi z Twoich zachowań, by inni zaczęli podchodzić do nich ze zrozumieniem i empatią. Przykładowo, dlaczego wolisz napisać maila lub wiadomość niż zadzwonić albo dlaczego lepiej pracuje Ci się samotnie niż biorąc udział w grupowych projektach. Wtedy bliskie Ci osoby przestaną odbierać Twoje reakcje tak osobiście i bardziej je zaakceptują.

5. Oswój się ze swoim telefonem. Dla introwertyków wykonanie czy odebranie połączenia telefonicznego może stanowić problem, pochłaniać cenną energię i frustrować. Jeżeli dotyczy to Ciebie, poproś znajomych, by postarali się wysłać do Ciebie smsa przed zadzwonieniem. Szczególnie, gdy rozmowy te trwają długo i trudno je ot tak zakończyć. Nie chodzi o to, abyś zupełnie rezygnował z takiej formy kontaktu. Zaplanowanie sobie przynajmniej części z takich rozmów może być jednak pomocne.

Nawet, gdy wielu z Twoich znajomych dostosuje się do Ciebie w tej kwestii, postaraj się mimo to odbierać telefon, gdy masz taką możliwość. O ile nie czujesz się w danej chwili wyczerpany albo nie masz na głowie pilnych obowiązków, nie ignoruj swoich bliskich. Każda wartościowa znajomość wymaga zaangażowania z obu stron i Twoi przyjaciele powinni mieć poczucie, że dbasz o kontakt z nimi. Jeśli ktoś zna Cię wystarczająco dobrze, będzie też wiedział, że w pewnym momencie zechcesz zakończyć rozmowę i nie będzie jej przeciągał.

6. Daj sobie prawo do opuszczenia imprezy czy spotkania, gdy tego potrzebujesz. Nie pozwól wywołać w sobie wyrzutów sumienia z tego powodu. Oczywiście nie unikniesz reakcji w rodzaju „o nie, już wychodzisz?”, „impreza dopiero się zaczyna” czy „bez Ciebie to nie zabawa”.

To jednak tylko słowa, za którymi często stoją dobre intencje. Czasami świadczą o tym, że innym bardzo zależy na Twoim towarzystwie, czasami są po prostu pewną formą uprzejmości. Nie pogrążaj się w poczuciu winy za każdym razem, gdy je usłyszysz i ćwicz asertywność. Sprawi to, że o wiele chętniej będziesz uczestniczyć w spotkaniach z innymi, a nie wymigiwać się od nich.

Czego introwertyk unikać powinien.

1. Dbaj o to, by naturalna potrzeba ładowania „mentalnych baterii” i odpoczynku nie przerodziła się w izolowanie się od ludzi. Samotność skłania do ruminacji, czyli powtarzających się, nieprzyjemnych myśli, a to zwiększa ryzyko depresji. Tak samo, jak z czasem uczysz się, w jakim momencie odczuwasz przesyt towarzystwem innych, zacznij rozpoznawać, kiedy szukać kontaktu z innymi. Gdy czujesz się samotny, zaplanuj spotkanie z kimś, wyjdź z domu. Zwłaszcza w czasie pandemii łatwo uznać takie odczucie za naturalne, a nie sygnał do zmiany.

2. Nie odwołuj planów w ostatniej chwili. Jeśli sam nie masz do tego tendencji, z pewnością znasz choć jedną tego typu osobę. Obiecuje zawsze wszystkim, że będzie, potwierdza, że nic się nie zmieniło, po czym nagle dowiadujesz się, że jednak nie da rady się pojawić. W rezultacie przyjaciele tracą chęć do zapraszania jej, bo wiedzą, że nie mogą na nią liczyć.

Nie oznacza to rzecz jasna, że powinieneś zmuszać się do spotkań za wszelką cenę i chodzić na nie chory czy w fatalnym nastroju. Czasami jest to niezależne od Ciebie, ale czasami zwyczajnie nie chce Ci się wychodzić z domu. Traktuj odwoływanie spotkań w ostatnim momencie jako przywilej, z którego lepiej korzystać jak najrzadziej.

3. Nie zaniedbuj również bardziej odległych znajomości. Introwertycy mają tendencję do utrzymywania niewielu, ale bardziej zażyłych relacji. Nie ma w tym nic złego, ale nie oznacza to, że dalsze kontakty nie mają żadnej wartości. Nawet, gdy obecnie jesteś przekonany, że najbliższe osoby zawsze przy Tobie będą, nie musi tak być w przyszłości.

Znajomi się wyprowadzają, odchodzą, przyjaciele oddalają się od siebie. Warto mieć w swoim kręgu towarzyskim życzliwych Ci ludzi, z którymi zawsze można w razie czego zacieśnić kontakt. Podobnie jest w związku partnerskim czy małżeńskim. Jeśli poświęcisz cały swój czas drugiej połówce i zaniedbasz inne znajomości, w razie kłótni czy rozstania nikt nie udzieli Ci tak potrzebnego wsparcia.

4. Nie pozwól, by zawsze inni przejmowali za Ciebie inicjatywę. Czy Twoi znajomi przeważnie zagadują do Ciebie czy piszą z pytaniem o spotkanie? Nie oczekuj, że tak będzie zawsze. Przyjaciele w pewnym momencie mogą poczuć, że Ci się narzucają, podczas gdy Tobie wcale nie zależy na kontakcie z nimi. Docenią z kolei, gdy będziesz się o nich starał i dbał o wzajemne relacje.

Mało kto przyznaje to otwarcie, ale nawiązywanie i utrzymywanie znajomości potrafi być ciężką pracą. Wiąże się często z aktywnościami, na które nie masz ochoty w nadziei, że w podobnej sytuacji ktoś kiedyś udzieli wsparcia Tobie. Pomoc przy przeprowadzce, nieplanowane spotkanie z przyjaciółką tuż po rozstaniu z partnerem, pójście na wesele, którego wolałbyś uniknąć to drobne poświęcenia, które jednak dla introwertyka urastają do o wiele większej skali.

Bliskie relacje mogą wymagać od Ciebie czynności, które uznasz za męczące, trudne czy niekomfortowe. Warto jednak czasami się na nie zdobyć. Jeśli jednak jesteś jedyną osobą w grupie ekstrawertycznych znajomych, spróbuj poszukać kogoś bardziej podobnego do Ciebie pod względem temperamentu. Być może dzięki temu będziesz miał większą szansę na inicjatywy, które sprawiają Ci frajdę, jak spokojny spacer na łonie natury, spotkanie przy planszówkach albo wizyta w galerii sztuki.

Pamiętaj, że zarówno z byciem introwertykiem, jak i ekstrawertykiem wiążą się pewne korzyści i minusy. To pewne typy osobowości, które po prostu się od siebie różnią. Żadna nie jest obiektywnie lepsza czy gorsza od drugiej. Jeśli chcesz, by inni starali się zrozumieć i uszanować Twoją introwersję, daj też takie samo prawo ekstrawertykom. Przede wszystkim jednak żyj po swojemu zgodnie z tym, co czujesz i czego pragniesz.

Artykuł powstał na podstawie:

https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-introverts-corner/202112/dos-and-donts-living-introvert?fbclid=IwAR2JsCmSjzRUyJLHprokKGPzTcYHZZl7eVkRNLbxAfvZ_ecfVqLiR5mTuLs

Korzystałam również z:

https://www.simplypsychology.org/introvert-extrovert.html

https://www.inc.com/jessica-stillman/psychology-leadership-introverts-yale.html