12 DOMOWYCH sposobów na atak migreny.

Gdy archeolodzy odnaleźli najstarszą jak dotąd czaszkę ze śladami trepanacji, zastanawiali się, jakie okoliczności zmusiły lekarzy do tak desperackich działań. Czy była to metoda radzenia sobie z atakami migreny stosowana już 10 tysięcy lat przed naszą erą? Choć wciąż nie ma na to jednoznacznych dowodów, jest to jak najbardziej możliwe.

Wydrążaniem niewielkiego otworu w czaszce próbowali leczyć inne choroby, na przykład epilepsję, wodogłowie, zaburzenia psychiczne. Za przyczynę migreny uważano wtedy mieszkające w głowie pacjenta demony i złe duchy. Jeszcze w 1660 roku William Harvey sugerował, że trepanacja czaszki przy ostrzejszych atakach bólu migrenowego ma swoje uzasadnienie.

Sam zabieg przynajmniej w teorii miał zmniejszać ciśnienie w czaszce i poprawiać przepływ krwi do mózgu. Obecnie na szczęście nie wykorzystuje się tak drastycznych środków do radzenia sobie z migreną. Sposobów na złagodzenie bólów migrenowych było jednak wiele. Nic dziwnego, skoro ta dolegliwość towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów.

Gdybyś cierpiał na bóle migrenowe w starożytnym Egipcie, lekarz zaproponowałby ci nieoczywistą metodę leczenia. Za pomocą paska z lnu przywiązałby ci do głowy figurkę glinianego krokodyla trzymającego w pysku ziarenko. Na pasku wypisałby wcześniej imiona bogów egipskich, którzy mieli wyleczyć twoje dolegliwości.

W średniowiecznej Europie twoją głowę zwilżono by najpierw octem, a następnie przyłożono okłady z opium. Wbrew pozorom ma to swoje naukowe uzasadnienie. Ocet otwiera pory w skórze, dzięki czemu szybciej odczułbyś przeciwbólowe i uspokajające działanie opium.

W 1770 roku dziadek Karola Darwina wysnuł teorię, że ataki migreny wynikają z rozszerzenia naczyń krwionośnych. W ramach poradzenia sobie z atakiem bólu proponował wejście do ogromnej wirówki. Efektem wizyty w tej specjalnej obracającej się komorze byłby czasowy odpływ krwi z mózgu i ustanie bólu.

W XIX wieku na uśmierzenie ataku migreny brytyjski neurolog William Gowers zaleciłby ci marihuanę. Substancje zawarte w konopi, czyli THC i CBD, potrafią skutecznie łagodzić bóle migrenowe i towarzyszące im objawy takie, jak mdłości czy obniżony nastrój.

Jak współcześnie złagodzić objawy migreny?

O dawnych metodach radzenia sobie z atakiem migrenowym można by pisać długo. Niektóre z nich nie zestarzały się zbyt dobrze, część innych wykorzystuje się do dziś. Co więc według współczesnej medycyny możesz zrobić, gdy dopadnie cię atak migreny? Na szczęście dostępnych jest ci wiele sprawdzonych i podpartych nauką sposobów. 

Oczywiście najbardziej intuicyjne wydaje się sięgnięcie po środek przeciwbólowy. Zwykle ten dostępny bez recepty, kupiony często w drogerii czy zwykłym sklepie. Jeśli często doświadczasz bólów migrenowych, wiesz pewnie, że zwykle musisz sięgnąć po niego jak najszybciej. Jeżeli nie zażyjesz go przy pierwszych objawach zwiastujących atak, ból i inne objawy mogą znacznie się nasilić.

Co jednak, jeśli nie masz pod ręką leku przeciwbólowego? Albo już zażyłeś sprawdzony lek na migrenę i chcesz jakoś przyspieszyć jego działanie? Przetrwać atak najgorszych dolegliwości? Poznaj każdą z tych 12 metod i sprawdź, która okaże się najbardziej skuteczna. Której jeszcze nie przetestowałeś, a chciałbyś dać jej szansę? 

1. Znalezienie ciemnego i cichego miejsca.

Jeśli kiedykolwiek doświadczyłeś ataku migreny, wiesz, że każdy ruch tylko pogłębia wtedy ból. Nie jesteś w stanie skoncentrować się na tym, co robisz. Łatwe do tej pory zadania wymagają nadludzkiego wysiłku. Bodźce, które wcześniej ci nie przeszkadzały, teraz wydają się nie do wytrzymania. Jasne światło razi oczy, a każdy głośniejszy dźwięk wywołuje ból.

Zaczynasz wiercić się na krześle, mrużyć oczy, masz ochotę zatkać uszy. Czujesz się jednocześnie pobudzony, napięty i zmęczony. Dlaczego tak się dzieje?
W trakcie ataku migrenowego doświadczasz tak zwanego przeciążenia sensorycznego. Może je wywołać na przykład migotanie ekranu telefonu czy komputera. Drażniące jest też przebywanie przez dłuższy czas w hałasie czy pomieszczeniu, w którym dominuje silny zapach albo silne jarzeniowe światło.

Pod wpływem przeciążenia sensorycznego pojawia się u ciebie fotofobia, fonofobia i allodynia. Fotofobia jest nadwrażliwością na światło, fonofobia na dźwięki, a allodynia na dotyk. Dotyczy to nawet ocierania się skóry o ubranie, co przy migrenie potrafi wywoływać niemal fizyczny ból.

W takiej sytuacji najlepiej więc przerwać to, czym się zajmujesz. Poszukaj jakiegoś pomieszczenia, w którym nikt ci nie przeszkodzi. Zadbaj o to, by było w nim ciemno i cicho i aby nie przenikał do niego papierosowy dym. Jeśli tylko możesz, zaciągnij zasłony albo spuść rolety, załóż słuchawki czy stopery do uszu, połóż się na łóżku i przykryj kocem. Najlepiej, gdyby był wykonany z jakiegoś delikatnego materiału.

Jeżeli cierpisz na migrenę, postaraj się nie doprowadzać do wystąpienia przeciążenia sensorycznego w pierwszej kolejności. Nie unikniesz drażniących bodźców w takich miejscach, jak poczekalnia, samolot czy zatłoczona restauracja. Na co dzień rób sobie jednak przerwy od ekranu telefonu i komputera co jakiś czas.

Poproś bliskich, by nie stosowali przy tobie ostrych perfum, a w domu stosuj środki do mycia i czyszczenia powierzchni o neutralnych woniach. Noś wygodne ubrania z naturalnych materiałów i unikaj wpatrywania się w słońce. Nie przebywaj dłużej niż to konieczne w miejscach z głośną muzyką.

2. Woda.

 Jeśli czujesz zbliżający się atak migreny, wypij małymi łykami zawartość 2, a nawet 3 szklanek wody. Masz wtedy dużą szansę, by zapobiec atakowi bólu, a przynajmniej choć trochę złagodzić jego przebieg. Skuteczność tej prostej metody potwierdza badanie przeprowadzone w sierpniu 2020 roku. Wzięło w nim udział 256 kobiet w wieku od 18 do 45 lat cierpiących na migrenę. U tych, które piły regularnie wodę w ciągu dnia, intensywność ataków bólu oraz częstość ich występowania była znacznie mniejsza.

Badań, które potwierdzają pozytywny wpływ picia wody przy atakach migreny, jest oczywiście wiele. Picie 1,5 litra wody dziennie potrafi skutecznie zapobiec napadom bólu i złagodzić ich przebieg. Odwodnienie organizmu prowadzi z kolei do częstszych i silniejszych bólów głowy.

Dlaczego tak się dzieje? Gdy pijesz wodę, wpływa to też korzystnie na poziom sodu i potasu w twoim organizmie. Dzięki temu utrzymujesz ciśnienie krwi w normie. Kiedy jednak jesteś odwodniony, naczynia krwionośne w mózgu rozszerzają się. Zaczynają uciskać na zakończenia nerwowe i powstaje obrzęk.

3. Napoje zawierające kofeinę.

Zaskoczyła cię ta informacja? Jeśli tak, pewnie od dawna słyszałeś, że picie dużej ilości kawy wywołuje bóle głowy. Przez jej moczopędne właściwości możesz stracić zbyt dużą ilość magnezu, sodu i potasu, co doprowadzi do migreny. 

Nie koniec na tym, gdy po wypijanych w ciągu dnia 5-6 małych czarnych nagle zupełnie zrezygnujesz z kawy, może dopaść się tak zwany zespół odstawienia. W jego trakcie możesz odczuwać silne bóle głowy, rozdrażnienie i napięcie.

Mimo to kofeina potrafi też sprzyjać pacjentom z migreną. Blokuje receptory adenozyny w mózgu, co wpływa z kolei na odczuwanie bodźców bólowych. Kofeina jest od lat skutecznie stosowana przy łagodzeniu bólów migrenowych. Dlatego możesz ją znaleźć w wielu lekach przeciwbólowych. Z tego też powodu wypicie kilku łyków napoju z kofeiną na początku ataku migreny może skutecznie go wyciszyć.

Jak pogodzić te dwie sprzeczne właściwości kofeiny? Nie przesadzaj z wypijaną ilością kawy, coli czy napojów energetycznych w ciągu dnia. Poprzestań na 200 mg kofeiny dziennie, czyli dwóch napojach z kofeiną. Jeśli pijesz kawę regularnie, nie zmieniaj nagle swoich nawyków. Staraj się pić ją mniej więcej o stałych porach dnia. Możesz stosować leki przeciwbólowe zawierające kofeinę, ale nie częściej niż 2 razy w tygodniu.

4. Ćwiczenia oddechowe.

W walce z migreną skuteczne okazują się również ćwiczenia oddechowe. Pozwalają zmniejszyć napięcie mięśni, poprawić krążenie krwi i zmniejszyć poziom stresu. Pomagają też skoncentrować uwagę na czymś innym, niż doznania bólowe, uspokoić i wyciszyć. To ważne, bo wiele osób w trakcie ataku migreny odczuwa duży lęk i bezradność.

Regularne wykonywanie ćwiczeń oddechowych zapewnia lepszy sen i zmniejsza niepokój, co korzystnie wpływa na ataki migrenowe. Rodzajów ćwiczeń oddechowych jest wiele, więc na pewno znajdziesz takie, które są dla ciebie najbardziej skuteczne. Możesz na przykład położyć się na plecach i położyć dłonie na brzuchu. Zacznij wdychać powoli powietrze przez nos. W trakcie głębokich wdechów wyobraź sobie, że napełniasz powietrzem brzuch. Następnie spokojnie wydychaj powietrze ustami.

Do znanych technik należy też 4-7-8, która ułatwia zasypianie. Wdychaj powietrze nosem, jednocześnie licząc do 4. Później wstrzymaj oddech na około 7 sekund. Na końcu wydychaj powietrze przez usta przez 8 sekund. Powtórz cały cykl kilka, kilkanaście razy.

5. Zimne i ciepłe okłady.

Nasącz zimną wodą ręcznik o delikatnym materiale i przyłóż go na kark lub czoło. Zimne kompresy obkurczają naczynia krwionośne i zmniejszają obrzęk. Łagodzi to znacznie odczuwany ból. W tym samym czasie możesz też zanurzyć stopy w miednicy napełnionej ciepłą wodą. Wyższe temperatury rozluźnią mięśnie i sprawią, że poczujesz się bardziej odprężony.

6. Napary z ziół.

Skoro wypicie wody i napoju z kofeiną działa zbawiennie podczas ataku migreny, to czemu nie sięgnięcie po napar ziołowy? Fitoterapia, czyli ziołolecznictwo to jedna z alternatywnych metod leczenia migreny. Sprawdza się też na krótszą metę w trakcie migrenowego bólu głowy. 

Napary z rumianku czy melisy mogą skutecznie złagodzić ból. Herbatka ze złocienia maruny czy krwawnika mają podobne działanie. Dodatkowo pomogą też poradzić sobie z objawami towarzyszącymi migrenie.

Z działania przeciwzapalnego i rozkurczowego znany jest też imbir. Na początek możesz samodzielnie przygotować z niego napar. Wystarczy, że kilka cząstek imbiru zalejesz wrzątkiem i wypijesz po chwili kilka łyków. To także dobry sposób na okiełznanie mdłości i zawrotów głowy podczas migreny.

7. Suplementy.

 Wiedziałeś, że niedobory witaminy D3, B2 i magnezu mogą wywoływać migrenowe bóle głowy? Jeśli cierpisz na poważne niedobory któregoś z nich, zażycie jednej tabletki w trakcie ataku migreny nie na wiele się zda. Jeżeli jednak jest to kwestia niewielkich braków w organizmie, możesz sobie nawet doraźnie pomóc sięgnięciem po odpowiedni suplement.

Uzupełnienie każdego z tych pierwiastków pomaga skutecznie zmniejszyć czas trwania i nasilenie migren. Jednym z najważniejszych jest magnez. Odgrywa kluczową rolę w prawidłowym działaniu układu nerwowego. Zapewnia odpowiednie napięcie naczyń krwionośnych i stężenie neuroprzekaźników. Ma to ogromne znaczenie w występowaniu ataków migreny. Nawet pominięcie przez przypadek swojej dziennej dawki magnezu może wywołać napad bólu.

Najczęściej jednak nie powinieneś traktować odpowiedniej suplementacji jako jednorazowe działanie. Leki i suplementy musisz przyjmować przez dłuższy czas, by korzystać z ich pozytywnych skutków. Sprawdzaj też regularnie poziom wspomnianych pierwiastków we krwi. Przy migrenach zaleca się dzienne zażywanie 500 miligramów magnezu po 2 razy, 4000 jednostek witaminy D3 dziennie i 400 miligramów witaminy B2 dziennie.

Możesz też zastanowić się też nad włączeniem do codziennej diety koenzymu Q10. Zmniejsza stan zapalny i stres oksydacyjny w organizmie. Dzięki temu może ograniczać występowanie napadów migreny.

8. Masaż i ucisk.

Jeśli w trakcie migreny cierpisz na allodynię, czyli nadwrażliwość na dotyk, nie będzie to najlepsza porada dla ciebie. Jednak dla wielu osób cierpiących na migrenę nawet delikatna akupresura okolicy głowy, karku, szyi i ramion może przynieść ogromną ulgę. Zmniejsza poczucie stresu i rozluźnia napięte mięśnie, dzięki czemu łagodzi ból.

Możesz nauczyć się kilku prostych technik automasażu i przetestować je na sobie przy kolejnym ataku migreny. Delikatny masaż lub ucisk nie musi dotyczyć tylko okolicy bolącego miejsca albo tego, na które promieniuje ból. Możesz na przykład spróbować delikatnego masażu dłoni, co skutecznie odwróci uwagę od bólu głowy i napięcia karku.

9. Rozciąganie mięśni szyi i ramion.

Masaż i rozciąganie mięśni to sprawdzone sposoby, by zapobiec atakom bólu głowy w przyszłości. Mogą też jednak pomóc w trakcie ataku migreny. Ostrożne wykonywanie ćwiczeń rozciągających mięśni szyi i ramion nie tylko pomaga zmniejszyć w nich napięcie. Zwiększa też dotlenienie obolałych miejsc.

To technika, która sprawdzi się, gdy czujesz dopiero nadchodzący atak migreny, a ból nie daje się jeszcze mocno we znaki. O dobrą ruchomość odcinka szyjnego kręgosłupa i zmniejszenie napięć mięśni szyi i głowy powinieneś jednak dbać każdego dnia. Pozwoli to zapobiec migrenie i innym dolegliwościom. Pomoże też w utrzymaniu odpowiedniej postawy ciała.

10. Joga.

Ćwiczenie jogi w trakcie ataku migreny cię nie przekonuje? Jeśli napad migreny jest wyjątkowo bolesny, trudno się temu dziwić. Kilka prostych ćwiczeń jogi w początkowej fazie migreny działa jednak podobnie, jak rozciąganie napiętych mięśni. Poprawia ich ukrwienie, rozluźnia i pomaga złagodzić stres.

Regularne praktykowanie jogi jest też sprawdzoną metodą zapobiegania migrenie na przyszłość. Podkreślają to liczne badania przeprowadzone w ostatnich i wcześniejszych latach. Na przykład badanie z 2020 roku z udziałem 161 uczestników z migreną w wieku od 18 do 50 lat dowiodło, że joga zmniejsza intensywność i częstość występowania ataków migreny. Pozwala tym samym ograniczyć koszty związane z kupowaniem środków przeciwbólowych.

11. Olejki eteryczne.

Okazuje się, że napad migreny może złagodzić wdychanie delikatnego zapachu lawendy. Naturalny olejek eteryczny z lawendy ma lekkie działanie przeciwbólowe. Uspokaja i wycisza, zmniejszając poziom kortyzolu we krwi. Poprawia nastrój i rozluźnia.

W trakcie ataku migreny możesz odczuwać nadwrażliwość nie tylko na dźwięki, światło i dotyk, ale również na zapachy. Zwykle jednak drażniące są wonie nieprzyjemne, takie jak zapach benzyny albo bardzo silne. Jeśli jednak ból pogłębia u ciebie każdy, nawet przyjemny i słaby zapach, lepiej sprawdzą się inne metody radzenia sobie z migreną niż wdychanie lawendy.

12. Dotyk bliskiej osoby.

Dotyk bliskiej osoby w trakcie ataku migreny działa oczywiście na zasadzie masażu i ucisku opisanego wcześniej. Wykracza jednak poza mechanizm rozluźnienia napięcia i dotlenienia mięśni. Dotyk ukochanej osoby pozwala zmniejszyć odczuwanie bólu. Nie jest to wcale mit, ale dobrze udowodniony naukowo fenomen.

Gdy bliska osoba trzyma cię za rękę lub delikatnie głaszcze po głowie, następuje tak zwana synchronizacja interpersonalna. Twój oddech i rytm serca upodabniają się do oddechu i bicia serca drugiej osoby. Gdy dotyka cię osoba, na której ci zależy, w twoim organizmie wydzielają się oksytocyna, serotonina i endorfiny. Ogarnia się spokój, poczucie bliskości i szczęścia.

Wymienione sposoby na migrenę to często uzupełnienie bardziej konwencjonalnych i długotrwałych metod leczenia migreny. Są dodatkową pomocą, która wielu osobom pozwala przetrwać najgorsze dolegliwości. Niektóre z nich mogą nawet ograniczyć ilość zażywanych środków farmakologicznych, jeśli dasz im szansę. 

Linki 1:

https://www.statnews.com/2016/02/18/noise-induced-ear-pain/

Linki 2:

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0967586820309413

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7468766/

https://www.teva.pl/odcienie-zdrowia/migrena_i_przeciazenie_sensoryczne_przydatne_wskazowki/